Yılın son üç ayı olağan kaidelerde otomotiv bayileri için bayram havasında geçerdi. Yeni yıla elindeki stoku bitirirek girmek isteyen markalar çok özel kampanyalarla tüketicilerin karşısına çıkar, aylık araba satışları 100 bin adetleri aşardı. Lakin, pandemi ve beraberinde gelen global tedarik kasvetleri otomotivcilerin 2021 yılını ‘en güçlü yıl’ olarak ilan etmesine sebep oldu.

Mikroçip kriziyle başlayan badireler hammadde, lojistik, emtia fiyatlarının artmasıyla tepe yaptı. Yaşanan aksaklıklar nedeniyle ne ithal araç Türkiye’ye gelebildi ne de yerli üretici mikroçip bulup Türkiye’de üretibildiği aracını piyasaya sunabildi. Kelam konusu badireler ekim ayı satış datalarına de yansıdı.

Ekim ayında araba satışları bir evvelki yıla nazaran yüzde 47 azalarak 40 bin adette kaldı. Biz de araç bulunurluğu sorunun daha ne kadar devam edeceğini, mevcut tablonun araba satın almak isteyen vatandaşlara nasıl yansıyacağını şahsen bayilerden dinledik. İstanbul’da, ortalarında Türkiye’de üretimi olan modellerin satışını da gerçekleştiren 5 bayiyi gezdik.

İSİM YAZDIR, BEKLE

Bayilerden aldığımız karşılıklar ilgi cazipti. Yerli üretim modelleri satan bayiler kesin olmamakla birlikte 2-3 ay sonrayı işaret etti. İthal modellerin satışını gerçekleştiren bayilerde belirsizlik daha büyüktü. Bu bayiler sırf isim yazdırarak şu anda rastgele bir tarih veremeyeceklerini, en optimist tarihin 2022 bahar ayları olabileceğini söyledi.

Hürriyet’ten Taylan Özgür Lisan’ın haberine nazaran; İthal araç satan bir bayi ise istediğimiz modelin dışında elinde farklı modellerden bulunduğunu söyledi. Galeriler ise ellerinde bulunan az sayıda aracı olağan fiyatının 10 bin TL ila 50 bin TL üzerinde satmayı teklif etti. Bayileri dolaşmadan evvel başımızda bir segment ve donanım paketi belirledik.

Türkiye’de en çok tercih edilen segmentlerden olan Hatchback sınıfında bir araba arayacaktık. Zira, bu segmentte hem yerli hem de ithal çok sayıda seçenek bulunuyordu. Öncelikli tercihi C-Hatchback’e vermekle birlikte, orta donanım paketine sahip bir model satın almak üzere yola çıktık. Başımızda ikisi yerli modelleri satan toplamda beş bayi vardı.

ŞU AN ELİMİZDE YOK FİYAT ARTABİLİR

Birinci durağımız ithal araçların satışlarını gerçekleştiren Maslak’taki bir bayi oldu. Çabucak bir satış temsilcisi bizi karşıladı. Kendisine C-Hatchback sınıfında orta donanım paketine sahip bir modeli sorduk. Fakat aldığımız karşılık genel oldu.

Satış temsilcisi şu anda değil Hatchback rastgele bir modelin dahi olmadığını söyledi. Tercih ettiğimiz modelin fiyatının ise 450 bin TL düzeyinde olduğunu fakat kurdaki hareketlere bağlı olarak fiyatların artabileceğini aktardı. “Peki, araç ne vakit gelir?” diye sorduğumuzda ise “Asla varsayım etmek mümkün değil. Sizin irtibat bilgilerinizi alalım, gelirse sizi ararırız. Yaşanan tedarik düşünceleri nedeniyle en iyi ihtimalle haziran ayına kadar kesin bir karşılık veremiyoruz” diye konuştu.

‘İKİ AY SONRA GEL’

İkinci durağımız ithal modellerle birlikte Türkiye’de üretilen modellerin satışını gerçekleştiren bir bayiydi. Bizim tercih ettiğimiz araba modeli ise Türkiye’de üretiliyordu. Fakat satış temsilcileri bu modelin de ellerinde bulunmadığını, aralık yahut ocak ayında bir ölçü araç gelebileceğini tabir etti.

Satış temsilcisi ayrıyeten, 2 bin TL’lik bir kapora fiyatı karşılığında tercih ettiğimiz C-Hatcback stoklara girdiği takdirde süreçlerin başlayacağını aktardı. Buraya da, elinizde “Farklı bir model var mı?” diye sorduk. Fakat, “Ne ithal ne yerli bu ay rastgele bir modelin teslimi pek mümkün değil” karşılığını aldık.

‘SATILAN ARAÇ SERGİLENİYOR’

Bir sonraki durağımız tekrar hem yerli hem ithal modellerin satışını gerçekleştiren İstinye’deki bir otomotiv bayisi oldu. Burada ise rastgele bir sıraya yazma, kapora alma yahut fiyat sabitleme uygulamasının olmadığını öğrendik. Aradığımız modelin ise mikroçip krizi nedeniyle bulunmadığını, en iyi ihtimalle ocak-şubat aylarında stok durumunun biraz daha rahatlayabileceğini satış temsilcisinden dinledik. Gözümüze üzerinde “satıldı” yazan bir araba çarptı. Satış temsilcisine bu arabanın neden teslim edilmediğini sorduğumuzda ise “Satışı gerçekleşti fakat müşteriden aracı biraz daha sergileyebilmek için müsaade istedik” karşılığını aldık.

‘ELİMİZDE OLANI VERELİM’

Dördüncü bayimize vardığımızda umutlarımız artık bitmişti. Bu bayi büsbütün ithal araçların satışını gerçekleştiren bir bayiydi. İçerde araç olduğunu görünce biraz heyecanlandık lakin yeniden istediğimiz donanımda ve segmentte aracın olmadığı gerçeği yüzümüze çarptı.

Öte yandan, bu bayi stok açısından biraz daha şanslıydı. Ellerinde farklı modelde araç bulunduğunu dilersek satış süreçlerini başlatıp 1 ay içerisinde aracı teslim edeceklerini söylediler. Fiyatlar 450 bin TL’nin üzerine çıkınca bu sefer “Biz bir bakınalım” diyerek oradan ayrıldık.

LİSTELER ARALIĞA KADAR KAPATILDI

Son durağımız ise Ortaköy’deki bir araba bayisi oldu. Bu bayide de maalesef aradığımız standartları karşılayan Hatchback bir arabanın bulunmadığını söylediler. Son bir deva Sedan ve SUV modeller için talihimizi denedik. Bu modeller için ise Aralık ayına kadar rastgele bir şey yapamayacaklarını, lakin Aralık ayında listeye isimimizi ekleyebileceklerini bildirdiler. Satış temsilcisinin olağanlaşma beklentisi tıpkı öteki bayilerdeki satış temsilcileri üzere “2022 yazına kadar bu türlü olabilir” formundaydı.