KORONAVİRÜSÜN dünyada tesirli olduğu 3 büyük mutasyondan Güney Afrika ‘suş’una karşı Moderna ve BioNTech aşılarının tesirinin düştüğü, inaktif aşının ise mutasyonlara karşı tesirli olduğu açıklandı. Sıhhat Bilimleri Üniversitesi Öğretim Üyesi Farmakoloji Uzmanı Doç. Dr. İsmail Mert Vural, “mRNA aşılarında ‘spike‘ proteine yönelik bağışıklık sağlanıyor. İnaktif aşıda ise tüm virüse yönelik bağışıklık sağlanıyor” dedi.
Koronavirüse karşı geliştirilen inaktif ve mRNA tekniği ile üretilen aşıların dünya genelinde vatandaşlara uygulanması devam ediyor. Sinovac ilaç şirketi tarafından üretilen CoronaVac eski bir aşı üretim tekniği olan inaktif virüs sistemi ile üretildi. İnaktif virüs tekniğinde, enfekte etme özelliğini yitirmiş virüsün enjekte edilmesi suretiyle, bedenin hastalığa bağışıklık kazanması hedefleniyor. Öne çıkan başka koronavirüs aşıları Moderna ve BioNTech ise yeni bir usul olan mRNA tekniğiyle üretildi. Bu aşılarda, koronavirüsün laboratuvarda üretilen genetik kodunun kısmen bedene enjekte edilmesi yoluyla bağışıklık yaratılıyor. Türkiye ise koronavirüs ile çaba kapsamında 100 milyon doz inaktif aşı için kontrat imzalarken, Çin’den getirilen inaktif aşının uygulanması sürüyor. Öte yandan tüm ülkelerde yayılan mutasyonlu virüse karşı aşıların tesirli olup olmadığı tartışılıyor. Sağık Bakanı Fahrettin Koca, inaktif aşının yan tesir riski düşüklüğünün yanında mutasyonlardan da daha az etkileneceğini daha evvel söz ettiklerini hatırlatarak, “Şimdi, dünya bunu da konuşmaya ve haberleştirmeye başladı. Bu ülkenin güzide vatandaşlarına en iyiyi temin etmek için çalışmaya devam ediyoruz” açıklamasını yaptı.
HANGİ AŞI MUTASYONA KARŞI DAHA TESİRLİ?Doç. Dr. İsmail Mert Vural, mRNA ve Türkiye’nin de kullandığı inaktif aşıların mutant virüse karşı aktifliğini DHA’ya anlattı. Doç. Dr. Vural, “Sağlık Bakanımız da Brezilya’da yapılan bir çalışma sonucu bu açıklamayı yaptı. Çalışma sonucunda bizim kullandığımız inaktif aşının bu mutasyonlara karşı tesirli olduğu gösterildi. Brezilya’dan gelen çalışmaya nazaran İngiltere ve Güney Afrika’dan gelen mutasyonlara karşı tesirli olduğu açıklandı. Mutant virüse karşı mRNA aşılarının da çalışmaları oldu, İngiltere mutasyonuna tesirli olduğunu açıkladılar; lakin Güney Afrika mutasyonuna tesirlerinin azaldığı belirtildi. Moderna, öncelikle Güney Afrika’dan gelen mutasyona karşı tesirinin azaldığını açıkladı. Son haftalarda da BioNTech aşısının bu mutasyona karşı başka mutasyonlara nazaran tesir oranının azaldığı tarafında açıklamalar oldu” dedi.’İNAKTİF AŞIDA TÜM VİRÜSE BAĞIŞIKLIK SAĞLANIYOR’Doç. Dr. Vural, mRNA aşısının İngiltere mutasyonuna karşı tesirli olup Güney Afrika mutasyonuna karşı tesirinin neden düştüğüne ait, “4 tane protein yapısı var virüsün ve bunlara karşı antikor geliştiriyoruz. En çok da ‘spike’ protein dediğimiz, Türkçe ismiyle ‘S’ protein dediğimiz virüsün hücreye girmesini sağlayan protein, ona karşı geliştirilen antikorlar, virüse yapışarak hücreye girmesini, enfeksiyonun başlamasını engelleyen antikorlar gelişerek bağışıklık sağlanıyor. mRNA aşılarında bu ‘spike’ protein ana proteine yönelik bağışıklık, sağlanıyor. İnaktif aşıda ise tüm virüse yönelik bağışıklık sağlanıyor. ‘Spike’ proteinde oluşacak çok büyük bir mutasyon, yapısında oluşan farklılardan olayı o virüse aşılar ile oluşan antikorları yahut daha evvel hastalığı geçirip oluşan antikorları tanımayabilir, ondan ötürü tekrar bu mutasyonda enfeksiyon gelişebilir” diye konuştu. MUTASYONA KARŞI AŞILARDA YAPILACAK DEĞİŞİKLİKLERDoç. Dr. Vural, aşının tesirli olamayacağı muhtemel bir mutasyona karşı aşılarda yapılacak değişiklikleri anlattı. Doç. Dr. Vural, inaktif aşı için, oluşan ‘suş’un inaktif hale getirilmesi gerektiğini belirterek, “İnaktif aşılarda virüs inaktif hale getirilip ona nazaran uygulama yapılıyor. Büyük bir mutasyon olursa ve aşının mutasyona karşı tesirli olmadığı görülürse o mutasyon için tekrar tıpkı metodolojinin kullanılması lazım. Bu metodoloji öğrenildiği için bu çalışmalar daha süratli olacaktır. Birebirini grip aşısında da görüyoruz. Kimi yıllar bu suşlar değişebiliyor. İleriki periyotta de muhtemelen koronavirüs aşısı da o hale gelecek. Koronavirüs aşsının da grip aşısı üzere yenilenmesi gerekebilecek. mRNA aşıları için de birebiri geçerli. ‘Spike’ proteinde çok fazla şey gelişirse, aşıya tesirli değilse mRNA aşıları yenilenecektir. Bunu mutasyonun büyüklüğü ve mutasyonun oluştuğu hastalık belirleyecektir. Her mutasyon insan için berbat olacak diye düşünmemek lazım, kimi mutasyonlar insan faydasına da olabilir, virüsün virülansı düşebilir, daha hafif bir hastalık da yapabilir” tabirini kullandı.
– Ankara
Kaynak: Demirören Haber Ajansı / Şaduman UNUTMAZ
Haberler.com
