İngiliz bilim insanlarınca 116 ülkede yapılan bilimsel çalışma ile cerrahi uygulamaların yeni tip koronavirüs (Kovid-19) teşhisinin akabinde 0-6 hafta içinde yapılması halinde, hastaların ameliyat sonrası vefat riskinin 2,5 kat arttığı tespit edildi.
Birmingham Üniversitesince yapılan bilimsel çalışma kapsamında, 25 binden fazla cerrah, Avustralya, Brezilya, Çin, Hindistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri (ABD) dahil 116 ülkedeki 1674 hastanede 140 bin 727 hastanın bilgilerini toplayarak cerrahi operasyonlar ile ilgili kapsamlı bir çalışmaya imza attı.
Türkiye’den Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sezai Leventoğlu ve Medeniyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Arda Işık’ın liderliğini yaptığı çalışmaya, Türkiye’de 46 merkezden çok sayıda cerrahi branştan araştırmacı katıldı.
Sonuçları, “Anestezi” isimli bilimsel mecmuada yayımlanan çalışma ile yeni tip koronavirüs (SARS-CoV-2) enfeksiyon teşhisinden 0-6 hafta sonra ameliyat edilen hastalarda mevt riskinin yükseldiği belirlendi.
“Cerrahiyi geciktirmeyle ilgili kararlar, her hasta için özel olarak tasarlanmalı”
Birmingham Üniversitesinden Dr. Dmitri Nepogodiev, araştırmaya ait yayımlanan makalede, “Mümkün olduğunca ameliyatın müspet bir SARS-CoV-2 test sonucundan sonra en az 7 hafta müddetle ya da teşhisten sonra en az 7 hafta yahut daha uzun şikayetler devam ediyorsa semptomlar düzelene kadar ertelenmesini öneriyoruz.” tabirini kullandı.
Ortak baş muharrir, Birmingham Üniversitesinden Aneel Bhangu da “SARS-CoV-2 teşhisini takiben asgarî 7 haftalık gecikmenin olası avantajları, potansiyel gecikme risklerine karşı dengelenmesi gerektiğinden, cerrahiyi geciktirmeyle ilgili kararlar her hasta için özel olarak tasarlanmalıdır. Birtakım acil ameliyatlar ya da ilerlemiş tümörler için cerrahlar ve hastalar gecikme riskini göze alamayabilir.” görüşünü bildirdi.
“Kovid-19 enfeksiyonu olmayan hastalarda 30 günlük mevt oranı yüzde 1,5”
Grupta yer alan Prof. Dr. Sezai Leventoğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, “Cerrahi sırasında Kovid-19 ile enfeksiyonun vefat riskini artırdığı bilinirken ve memleketler arası kılavuzlar Kovid-19 müspet hastalar için cerrahinin ertelenmesini tavsiye ederken, Kovid-19 tanısı konulduktan sonra cerrahi için en uygun zamanlama konusunda çok az delil var.” dedi.
Çalışmaya ait bilgi veren Leventoğlu, araştırmaya katılan hastanelerin Ekim 2020’de cerrahi prosedür geçiren tüm hastaları içerdiğini söyledi. Leventoğlu, “Araştırmanın birincil maksadı, ameliyat sonrası 30 gün içindeki vefat oranlarını tespit etmekti.” diye konuştu.
İstatistiksel modellemenin; hasta, hastalık ve operasyon değişkenlerini ayarlamak ve Kovid-19 teşhisinden cerrahiye kadar farklı vakit aralıkları için ayarlanmış 30 günlük vefat oranlarını hesaplamak için kullanıldığını anlatan Leventoğlu şunları kaydetti:
“Çalışmada, ameliyat sonrası 30 gün içinde akciğer komplikasyonlarına (pnömoni/zatürre, akut teneffüs problemi sendromu yahut beklenmeyen reventilasyon) ve vefat oranlarına bakıldı. Ameliyat sonrası akciğer komplikasyon oranlarının, Kovid-19 teşhisinden sonraki 0-6 hafta içinde ameliyat edilen hastalarda kıymetli ölçüde arttığı, lakin en az 7 hafta bekleyen bireylerdeki şikayetlerin hasta olmadan evvelki haline geri döndüğü belirlendi.
Kovid-19 teşhisinden ameliyata kadar geçen mühlet hastaların 1144’ünde 0-2 hafta, 461’inde 3-4 hafta, 327’sinde 5-6 hafta, 1205’inde 7 hafta yahut daha uzundu.
Ameliyat edilen hastalarda vefat oranı 0-2’nci haftada yüzde 4, 3-4’ncü haftada yüzde 4 ve 5-6’ncı haftada yüzde 3,6 arttı, fakat Kovid-19 teşhisi sonrası 7-8 haftada bu oran yüzde 1,5 oldu.”
Kaynak: Anadolu Ajansı / Yeşim Sert Karaaslan
Haberler.com
