HANİFE BAŞ – Yeni jenerasyon teşebbüsler olan startup’lara yatırımlar tam gaz devam ediyor. Gün geçmiyor ki bir startup’ın yatırım aldığı duyurusu geçmesin.

Türkiye’de startup’lara son sekiz ayda 3.2 milyar dolarlık yatırım yapıldı. Değerlemesi 1 milyar doların üzerindeki unicorn’lara (milyar dolarlık girişim) 7 çeşitte 3 milyar 38 milyon dolarlık yatırım gerçekleşirken, öteki teşebbüslere ise 2021’in ocak-ağustos devrindeki 174 çeşitte 166 milyon dolarlık yatırım geldi. Yalnızca ağustos ayında startup’lar 21 çeşitte 33.8 milyon dolarlık yatırım alarak rekora imza attı.

Buna Trendyol’un aldığı 1 milyar 534 milyon dolarlık yatırım da eklenince sayı daha da artıyor. Bu yatırım rüzgarı eylülde de devam ediyor. Türkiye’de startup’lara 2020’de 177 milyon dolarlık yatırım yapılmıştı. Yılın birinci 8 ayındaki 166 milyon dolarlık yatırım, yıl sonunda yeni rekorun geleceğinin de habercisi oldu.

Trend sürecek…

StartupMarket CEO’su Serkan Bağçe, startup’lara yatırımın katlanarak arttığını ve bu trendin sürmesini beklediklerini söyledi. Bağçe, “2021’in datalarına bakıldığında 10 yılda yapılan yatırımın toplamına bu yılın birinci 8 ayında erişildi. Yıl sonuna kadar bunun üstüne de çıkılır” dedi.

Bu yılın birinci çeyreğinde 58 yatırım çeşidinde 26.2 milyon dolarlık yatırımın gerçekleştiğini aktaran Bağçe, “İkinci çeyrekte de startup’lara yılın birinci altı ayındaki 130 çeşitte 116.5 milyon dolar yatırım yapıldı. Getir, Dream Games ve Trendyol yatırımları da dahil edildiğinde bu sayı 1.67 milyar dolara ulaştı. Pandemiye rağmen startup ekosistemi süratli bir yol aldı. 10 yıl olarak öngörülen hacimsel büyümeye 15 ay üzere kısa müddet ulaşılmış oldu. Büyüme suratının artacağını öngörüyoruz. Küçük yatırımcıların da dahil olmasıyla ekosistem büyük bir gelişime sahne olacak. Unicornlarımızın yatırım çeşitlerini dahil etmezsek, geçen yıl 177 milyon dolar olan toplam yatırımın yıl sonuna kadar 300 milyon dolara yaklaşacağını öngörüyoruz” değerlendirmesini yaptı.

Bayan oranı daha artacak

Startup’lardaki bayan teşebbüsçü oranlarıyla ilgili olarak Serkan Bağçe şu bilgileri verdi:

“Dünya genelinde bayanlar, teşebbüs ekosisteminin yüzde 34’ünü oluşturuyor. Türkiye’de 2020’de yüzde 24’lük bir oranla 172 yatırım cinsinin 41’i bayan kurucu ya da kurucu ortaklı startup’lardan oluştu. 2021’in birinci 8 ayında bu oran yüzde 18 fakat aldığımız yatırım duyumlarına nazaran bu oranın artacağını kestirim ediyoruz. Bayan girişimcilerin sayısı ve muvaffakiyetinin artmasını umuyoruz.”

Kim, ne kadar yatırım aldı?

Startup yatırımları eylül ayında da devam ediyor. Son periyotta yatırım çeken teşebbüsler şöyle:

Çalışmalarını ABD merkezli sürdüren, iş sıhhati ve güvenliğine yapay zeka odaklı tahliller getiren yerli teşebbüs Intenseye, 25 milyon dolarlık Seri A yatırımını duyurdu.

Teknopark İstanbul’un kuluçka merkezi Cube Incubation’da çalışmalarını sürdüren CET Kompozit ve Epoksi Teknolojileri, UP Capital liderliğinde çıktığı yatırım tipinde BAE kökenli memleketler arası bir yatırımcı kümesinden 12 milyon dolar değerleme üzerinden yatırım aldı.

Yapay zeka dayanaklı uçtan uca kimlik doğrulama tahlilleri sunan yerli teşebbüs Techsign, 8.5 milyon dolar değerleme ile teşebbüs sermayesi yatırım paydaşlığı Techmine’dan birinci yatırımını aldı.

Sanat yatırımlarında blockchain teknolojisi kullanan Artiox, yeni yatırım aldı. Nisan ayında 7 milyon TL değerleme üzerinden Alesta ve Sertaç Özinal’den yatırım alan Artiox, bu sefer Ülkü Finansal Teknolojiler’den 2 milyon dolar değerleme üzerinden yeni bir yatırım aldı.

Startup Borsa’da yatırımcısıyla buluşan birinci teşebbüs Elif Boyner tarafından hayata geçirilen ‘iyi yaşa’ oldu. Teşebbüs birinci yatırım tipinde 3 milyon dolarlık değerleme üzerinden 750 bin dolar yatırım aldı.

3 unicorn, 1 decacorn tamam

Türkiye’de milyar dolarlık kıymeti geçen yani unicorn olan firma sayısı üçe çıktı. Bunlar Getir, Peak Games ve Dream Games.

Türkiye’nin birinci unicorn şirketi 2020’de 1.8 milyar dolar değerlemeyi aşan Peak Games oldu. İkinci unicorn ise Getir. Üçüncü unicorn ise taşınabilir oyun geliştiricisi Dream Games. 1 milyar dolar değerleme üzerinden 155 milyon dolar yatırım aldı. E-ticaret platformu Trendyol ise birinci decacorn oldu.

Trendyol, ağustos ayında aldığı 1.5 milyar dolarlık yeni yatırımla değerlemesini 16.5 milyar dolara çıkardı. Böylelikle bedeli 10 milyar doları geçen şirketler için kullanılan ‘decacorn’ tarifine sahip birinci Türk teknoloji şirketi oldu.