Gülden Çoktan – Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türk Kurulu 8. Zirvesi’nde yaptığı konuşmasında “Kurumsallaşmasını geliştiren, bölgesinde ve ötesinde prestijini artıran kurulumuzun ismini Türk Devletleri Teşkilatı olarak değiştiriyoruz… Medeniyetin beşiği olan Türkistan coğrafyası yine tüm insanlık için bir çekim ve aydınlanma merkezi haline gelecektir. Kimse Türk Devletleri Teşkilatı’ndan rahatsız olmamalı, kadim tarihi ve insani münasebetler üzerinde yükselen bu hasbi yapının modülü olmaya çalışmalıdır” tabirlerinde bulundu.

Türk Lisanı Konuşan Ülkeler İş Birliği Kurulu (Türk Konseyi) Devlet Liderleri 8. Tepesi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın konut sahipliğinde Demokrasi ve Özgürlükler Adası’nda gerçekleştirildi. Tepeye Erdoğan’ın yanı sıra Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, Türkmenistan Cumhurbaşkanı Kurbankulu Berdimuhamedov, Macaristan Başbakanı Viktor Orban ve Türk Kurulu Genel Sekreteri Bagdat Amreyev katıldı. Türkmenistan Devlet Lideri Gurbangulu Berdimuhamedov da gözlemci üye statüsüyle kurula birinci sefer katılan Türkmenistan’ı temsilen tepede yer aldı.

Kurulun ismi değişti

Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Kurumsallaşmasını geliştiren, bölgesinde ve ötesinde prestijini artıran Kurulumuzun ismini Türk Devletleri Teşkilatı olarak değiştiriyoruz. Natürel bu tarihi değişikliğin yalnızca kelamda kalmaması, fiiliyata da dönüşmesi gerekiyor. Gerek sekretaryanın yapısı ve çalışma yordamları gerek siyasi, iktisadi ve toplumsal dayanışmamız aile meclisimizin örgüt niteliğini yansıtmalıdır. Ülkelerimizi ve bölgemizi ilgilendiren sorunları ve fırsatları istişare etmek için teşkilatımızdan daha fazla faydalanmalıyız. Ayrıyeten pahalı katkılarınızla hazırlanan Türk Dünyası 2040 Vizyon Belgesi’ni uygulamaya alacağız. Bu evrak, ufkumuzun yalnızca üye ülkelerle hudutlu kalmadığını gösterecek, barış, huzur ve refahı tüm bölgemize yayma irademizin tezahürü olacaktır” dedi.

‘Engelleri kaldırmalıyız’

Erdoğan, siyasi ve toplumsal dayanışma üzere iktisadi ve ticari işbirliklerinin müşterek adımlarla çeşitlendirilmesi ve güçlendirilmesi gerektiğini belirterek konuşmasını şöyle sürdürdü: “Toplam ticaret hacmimiz yaklaşık 21 milyar dolar seviyesinde seyrediyor. Bu sayı dünyanın geri kalanıyla olan toplam ticaret hacmimizin yalnızca tekrar yaklaşık yüzde 3’üne tekabül ediyor. Lisanda, fikirde, amelde birlik anlayışıyla bu sayısı yüzde onlara taşımalıyız. Hem ticaretimizi hem karşılıklı yatırımlarımızı hızla arttırmalıyız. Ülkelerimiz ortasındaki ticaretin önündeki tarife dışı tüm manileri kaldırmalıyız. Bu niyetle ticareti kolaylaştırma strateji evrakının imzalanmasına bilhassa değer veriyorum. Lakin kara, hava ve deniz yollarıyla birbirimize sıkı sıkıya bir halde bağlamazsak istediğimiz sonuçları elde edemeyiz. Transit geçiş evraklarını artık gündemimizden çıkarmalı, gümrük mevzuat ve uygulamalarımızı uyumlaştırmalı, geçiş fiyatlarını rekabetçi bir seviyeye çekmeliyiz. Bu doğrultu da memleketler arası kombine yük nakliyeciliği muahedesini bir an evvel imzalamalıyız. Böylece hazar geçişli memleketler arası doğu batı orta koridor başta olmak üzere aramızdaki tüm yolları bu coğrafyanın ana arterleri haline getirebiliriz. Azerbaycan, Nahçıvan kontağı da bu manada hayati nitelik arz ediyor.”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, global ısınmanın da tesiriyle doğal afetlerin sayısının ve yıkıcı sonuçlarının katlanarak arttığını belirterek: “Bu vesileyle yaz aylarında yaşadığımız büyük yangınların söndürülmesinde bizimle dayanışma gösteren tüm dost ülkelere teşekkür ediyorum. Doğal afetler konusunda da iş birliğimizi geliştirmemiz gerekiyor. Türkiye olarak bu emelle arama, kurtarma ve doğal afetler sonrası rehabilitasyon mevzularında ortak hareket etmek üzere Türk Devletleri Teşkilatı Sivil Muhafaza Sistemi kurulmasını teklif ediyoruz” dedi.

Terörle gayret

Erdoğan, terör örgütleriyle ortak çaba konusunun da gündemin kıymetli ögelerinden biri olmasını belirterek şöyle konuştu:

“PKK, YPG, DEAŞ ve FETÖ üzere şer odakları başta olmak üzere terörün her türlüsü ile çabayı sürdürmeye kararlıyız. Bu bahiste iş birliğimizi artırmalıyız. Ayrıyeten İslam ve yabancı düşmanlığı üzere çağımızın vebası olan yıkıcı akımlarla gayrette birlikte hareket etmeliyiz.”

Türkiye’nin ‘Aksakallı’sı Binali Yıldırım oldu

Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Aksakalımız olarak Binali Yıldırım Bey’e bu bahiste teklif ettik, kabul gördü ve Türkiye’nin aksakalı olarak buradaki hizmetlerini sürdürecek” diye konuştu.

Türk coğrafyasının transit ve lojistik merkez olma pozisyonundan herkesin istifade edeceğini belirten Erdoğan, Binali Yıldırım’a vazifesinde muvaffakiyetler diledi. Binali Yıldırım, Twitter’dan yaptığı paylaşımda, “Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın tensipleri ve üye ülke liderlerinin onayı ile Türk Devletleri Teşkilatı Aksakallılar Heyeti Lideri olarak atanmam sebebiyle başta Cumhurbaşkanımız olmak üzere, TDT liderlerine, takviyesini ve tebriklerini ileten herkese teşekkür ediyorum” tabirlerini kullandı.

‘Şehirlerimizi akıllı yapalım’

Erdoğan, tepenin teması olan “Yeşil Teknolojiler ve Dijital Çağda Akıllı Şehirler” etraf kirliliği ve iklim değişikliğiyle uğraş bahislerinde Türkiye olarak ebediyen hassasiyet gösterdiklerini tabir ederek şunları söyledi: “Paris İklim Mutabakatını onaylayıp yürürlüğe koyarak iklim değişikliğiyle çaba ve ahenk noktasında yeni bir periyodun kapılarını açtık. Periyot başkanlığımız müddetince bu global sorun de çok taraflı işbirliğinin geliştirilmesi için ağır efor harcayacağız… Önümüzdeki süreçte kentlerimizi yeni teknolojileri ve yenilikçi yaklaşımları kullanarak akıllı kentlere dönüştürmeliyiz. Akıllı kent tahlillerin temellerini data odaklı stratejiler ve bu stratejilerin üretimi ileri seviyeli teknolojiler oluşturacaktır. Ulusal yapay zeka stratejimizi geliştirerek bu doğrultu da bir üst kademeye çıkacak adımı attık.”

‘KKTC’yi de görmek isteriz’

Erdoğan, “Aile fotoğrafımızın daha da zenginleşmesi için önümüzdeki devirde KKTC’yi ortamızda görmeyi canı gönülden dilek ediyoruz. Türk dünyasının ayrılmaz bir modülü olan Kıbrıs Türklerinin bırakıldığı tecrit ve ambargonun hafifletilmesinde değerli desteklerinize güveniyorum. Devir başkanlığımızda Dünya Göçebe Oyunlarının dördüncüsüne de mesken sahipliği yapacağız. İkincisini Mart ayında düzenleyeceğimiz. Antalya Diplomasi Forumu’na hepinizi şimdiden bilhassa davet ediyorum. Dört yıldır ülkemizde muvaffakiyetle düzenlenen TEKNOFFEST’i gelecek sene Azerbaycan’da gerçekleştireceğiz. TEKNOFFEST’in önümüzdeki yıllarda öteki kardeş ülkelerde de düzenlenmesi faydalı olacaktır” dedi.