Türk mühendisleri geliştirdi; kan sonucunu 5 dakikada öğreneceksiniz

Türk mühendisleri, ses dalgasıyla çalışan, başta kan zehirlenmesi (sepsis) ve kanser olmak üzere pek çok hastalığa süratli teşhis konmasını sağlayacak mikroçip geliştirdi. Çalışmayı yürüten grubun üyelerinden Elektrik Elektronik Mühendisi Dr. Öğr. Üyesi Alper Şişman, “Kan alma prosedürü, bol ölçüde aygıt gerektiriyor, ayrıyeten sonuç almak için en az 2 saat beklemeniz lazım, bu süreyi 5 dakikaya indireceğiz” dedi.

Marmara Üniversitesi ile İstanbul Gelişim Üniversitesi

MİKROÇİP SES DALGALARIYLA ÇALIŞIYOR

Projenin ayrıntılarını ve gayelerini anlatan Marmara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi’nden Elektrik Elektronik Mühendisi Dr. Öğr. Üyesi Alper Şişman, ses dalgalarını kullanarak çalışan mikroçip ürettiklerini söyledi.

Dr. Öğr. Üyesi Şişman, “Mikroçip, üzerine konulan kan damlasını mikro titreşimler üreterek evvel seçiyor, sonra parçalıyor. Parçalanan hücreleri ayrıştırıp kıymetlendiriyor ve RNA molekülünü ortaya çıkarıyor. Akyuvar olarak bilinen lökositler öncelikli maksadımız, bedeni enfeksiyonlara karşı koruyan bu kan kümesini mikroçiple ayrıştırdıktan sonra hücre zarını patlatıp ziyan vermeden içindeki genetik bilgiyi kıymetlendirecek süreci yapıyoruz” diye konuştu.

2 SAATLİK SÜREÇ 5 DAKİKAYA İNECEK

Kanser ve sepsis üzere hastalıkların teşhisini hızlandırıp erken müdahale talihi tanıdığını anlatan Dr. Öğr. Üyesi Şişman, “Mikroçip sayesinde aldığımız kan yahut rastgele bir beden sıvısı örneğinden çok kısa müddette sonuç alıyoruz. Hali hazırda hastaneler, klinikler ve laboratuvarlarda kullanılan kan alma tekniği, bol ölçüde aygıt gerektiriyor, ayrıyeten sonuç almak için en az 1- 2 saat beklemeniz lazım, bu süreyi 5 dakikaya indireceğiz. Teşhis koyması sıkıntılı ölümcül hastalıklarda da bu çip kullanılabilir. Örneğin kanser yahut halk ortasında kan zehirlenmesi olarak bilinen sepsis hastalığını çok kısa müddette ortaya çıkarabilir. Mikroçiple hastaya erkenden müdahale edilmesini sağlayacağız” tabirlerini kullandı.

BİR DAMLA KANLA BİREBİR SONUÇ ELDE EDİLECEK

Dr. Öğr. Üyesi Şişman, “Günümüzde aygıtların çalışabilmesi için bireylerden 10-20 mililitre kan almak gerekiyor. Kan örneği alma süreci bilhassa çocuklar için külfetli bir süreç. Ürettiğimiz aygıtla parmaktan 20 mikrolitre yani bir damla kan örneği alarak tıpkı sonucu elde edebileceğiz. Laboratuvar testlerini tamamladık, sonuçlar çok olumlu. Ayrıştırıcı ve hücre parçalayıcı sistemimiz hoş çalışıyor” dedi.

“KİMYASALA GEREK KALMAYACAK”

1,5 yıl içerisinde çalışır vaziyette bir prototip ortaya koymayı hedeflediklerini söyleyen Şişman, “Seri üretime geçtikten sonra önceliğimiz klinikler, hastaneler, laboratuvarlarda mikroçiplerin kullanılmasını sağlamak. Şu anda hücre parçalamak için yurt dışından getirilen birçok kimyasala bu aygıt sayesinde gerek kalmayacak, ülke ekonomimize de büyük katkı sağlayacak. Kimyasallar, hücreyi parçaladıktan sonra ortaya çıkan bedelli gerece ziyan verip, verimimizi düşürebiliyor. Mikroçiple, ses dalgaları kullandığımız için maksat molekülüne ziyan vermeden daha süratli, verimli ve tesirli sonuç alacağız” diye konuştu.

DÜNYA GENELİNDE ÇALIŞMALAR DEVAM EDİYOR

Dünya genelinde bu alanda çalışmaların devam ettiğini aktaran Dr. Öğr. Üyesi Alper Şişman, “Bazı uygulamalarda bizimkine misal mikroçipler de kullanılıyor lakin bizim kullanacağız alanda dünya genelinde kullanılan mikroçip yok. O yüzden fikri mülkiyeti hakları için teşebbüslerde bulunuyoruz” dedi.

DENEY YAPILDI

Çalışmayı yürüten takımın başında bulunan İstanbul Gelişim Üniversitesi’nden Biyoteknolojist Abbas Ali Husseini ise, “RNA izolasyonunda kullanılacak akustik tabanlı mikroçip üretmeyi planlıyoruz. Kimya, elektrik, elektronik, biyoloji üzere farklı alanlardan uzman bireylerle çalışıyoruz. Maya ve hayvandan aldığımız kan hücresiyle deney çalışmalarımızı yapıyoruz. Bugün yapacağımız deneyle mikroçipin ses dalgalarıyla hücreleri parçalanmasındaki aktifliğine bakacağız” diye konuştu.

MADDİ TAKVİYEYE GEREKSİNİMLERİ VAR

Genetik yahut klinik laboratuvarlarında RNA ile yapılacak bütün tahlilleri mikroçiple, daha süratli, az örnek hacmiyle ve az maliyetle yapılacağını vurgulayan Husseini, “Cihaz sayesinde alanda, hasta başında laboratuvara gerek kalmadan tahliller yapılabilecek. Şu anda aldığımız sonuçlar bizi memnun etti, iyi gidiyoruz. Projemizle TÜBİTAK’a başvuracağız, maddi takviyeye muhtaçlığımız var” tabirlerini kullandı.

Mikroçipin üretim basamağı tamamlandı, deney çalışmaları devam ediyor. 1,5 yıl sonra seri üretime geçilip, piyasaya sürülmesi hedefleniyor.