Türkiye'nin en büyük Kovid merkezinde pandeminin kitabı yazıldı

TÜRKİYE’nin en büyük pandemi merkezi Sancaktepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi grupları, 6 aydır canla başla sürdürdükleri Kovid çabasını, 400 sayfalık bir kitaba döktü.

Başhekim Doç. Dr. Nurettin Yiyit, “O tarihten bu yana 10 binden fazla hastaya hizmet verdik. Aslında bu kitapta uykusuz geçirilen geceler, ailelerden sevdiklerinden başka kalınan aylar, tahminen de ‘bir kalp atmaya devam etsin’ diye beyaz tulumun içinde, siperlliğin ardında dökülen terler var” dedi. Pandemi periyodunda Kovid Polikliniği Sorumlusu olarak vazife yapan Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Serkan Demir ise, “Bir nörolog olarak beni Kovid sonrası en çok etkileyen şey, genç yaşta görülen inmeler oldu. Kovid nedeniyle çok fazla gençte inme gördük” dedi.

Sancaktepe Şehit Prof. Dr. İlhan Varank Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Çekmeköy Devlet Hastanesi ile Prof. Dr. Feriha Öz Acil Durum Hastanesi ile Türkiye‘nin en büyük pandemi merkezi olduklarını söyleyen Başhekim Doç. Dr. Nurettin Yiyit, bir hastanenin nasıl süratle bir pandemi merkezine dönüştürülebileceğini, görünmeyen bir düşmanla savaşılırken harika şartlarda binlerce vatandaşın başvurduğu bir merkezde hangi deneyimleri edindiklerini satır satır kaleme aldıklarını ve ortaya 400 sayfalık “Covid-19 ve Pandemi Hastanesine Dönüşüm” kitabının çıktığını söyledi.

Kritik hadise idaresinden, işçi mesailerinin düzenlenmesine, eğitimlerden, virüsün kol gezdiği günlerde hijyenik yemek dağıtımının nasıl yapılacağına varana kadar pandemi idaresindeki kritik noktaların yer verildiği kitap, Türkiye’deki pek çok hastaneye de basılı yahut PDF formatında dijital olarak gönderiliyor.

“10 BİNDEN FAZLA HASTAYA HİZMET VERDİK”

Doç. Dr. Yiyit, “Sancaktepe’de yerleşmiş bulunan İlhan Varank Eğitim Araştırma Hastanesi ve Çekmeköy Hastanemizle başlamış bir süreç, şu anda Feriha Öz Acil Durum Hastanemizle devam ediyor. Bu üç hastanenin yola çıkış sürecini dikkate aldığımızda, tahminen de ülkemizdeki şu an en büyük hasta deneyimi olan merkeziz aslında. Ülkemizde birinci olayın başlaması ile süratli bir formda pandemi hastanesine dönüştük ve şu ana kadar devam eden bu süreci Feriha Öz Acil Durum Hastanesi’nde en yüksek sayıları yöneten hastane olarak sürdürüyoruz. Şimdiye dek yaklaşık 10 bin civarında yatan hastaya hizmet verdik. Bu hastalar aslında yalnızca Kovid hastaları değildi. Gebelik, kardiyak sorunlar üzere acil durum olaylarını da içeriyordu. Bu süreçte edindiğimiz bu yüksek hasta deneyimini bir formda kalıcı hale getirmemiz gerekiyordu. Pandeminin pik yaptığı periyotta, süratli bir halde tecrübelendiğimiz ve kendimizin de bu sürece çok şey kattığımızın idrakinde olduk. Tedavi süreçlerindeki tekliflerimizi mümkün olduğunca yüksek sesle duyurduk. Çok şahsa yararlı olmaya çalıştık ve tekliflerimizin de sonuçlarının olumlu olduğunu gördük” dedi.

“HER SATIRDA UYKUSUZ GECELER, TULUM İÇİNDE DÖKÜLEN TERLER VAR”

Böylesine büyük bir merkezin bir pandemi hastanesine dönüşmesi ve daha sonra da tekrar eski rutinine geri dönmesinin çok önemli bir deneyim olduğunu anlatan Doç. Dr. Yiyit, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Bu ortada natürel daima yatan hasta olarak düşünüyoruz. Bunun ameliyathanesi var, acili var, poliklinikleri var, aklınıza gelebilecek bütün alternatifler ki bu işin olmazsa olmazı, bir de işçi eğitimi var; esirgeyici kıyafet kullanımı hemşirelerin hastalara yaklaşımları, aklınıza gelebilecek her türlü şey Kovid devrinde çok daha farklı işlemek zorunda. Bu nedenle ‘Kovid’in kitabını yazalım’ dedik. Bu, bizden sonrası için yalnızca bilimsel bir literatür kitabı değil, tıpkı vakitte da bir rehber kitap olacak. Bu kitabın içinde aslında yalnızca bilgi birikimi değil, kendi kazanımlarımız var. Uykusuz geçirilmiş geceler, sevdiğinden, çoluğundan çocuğundan farklı kalınmış aylar var. Tahminen de ‘bir kalp atmaya devam etsin’ ya da ‘sevdiğinden ayrılmasın’ diye beyaz tulumun içinde siperliklerin ardında dökülen ter var. Bu bakımdan pandemiyle yeni tanışan vilayetlerde, ilçelerde, hatta tahminen ülkelerde; hastanelerde baştan sona olabilecek her şeyi kapsayan bir kitap olarak kaleme alındı.”

“ÖLÜM ORANIMIZ YÜZDE 1’İN ALTINDA, EMPATİ İLE BAŞARDIK”

Yaklaşık 4 bin işçinin misyon yaptığı üç hastanenin ortak çalışması olan kitabın içeriğinin, 100’den fazla sıhhat çalışanı tarafından hazırlandığına işaret eden Doç. Dr. Yiyit, kelamlarını şöyle noktaladı:

“Laborantından güvenlik görevlisine, paklık çalışanından sekreterine, hemşire arkadaşlara kadar herkesin deneyimi, herkesin katkısı ile ortaya çıkan bir eser bu. Bu süreç, olağan bir hastane idaresinden çok farklı. Zira olağanda işçi, materyal temini ve azamî seviyede sıhhat hizmeti sunma odaklı bir yaklaşım kelam konusu olur. Meğer pandemi devrinde öncelikle sıhhat çalışanınızı müdafaanız gerekli, ikincisi hastalara hizmet ederken öteki hastaları da korumak, mümkün olduğunca da maliyetleri düşünmeden azamî seviyede esirgeyici önlemleri önceleyerek çalışmak zorundasınız. Elimizdeki işçi havuzunu da azamî seviyede kullanıp, hem adaletli hem de tükenmişliğe yol açmadan o insan gücünü iyi değerlendirmeniz gerekiyor. Endişe ile yaklaşılan o ortamda inanç sağlayarak yürümeniz lazım. Bizim bu devirdeki vefat oranımız yüzde 1’in de altında. En yüksek sayıda hadiseyi takip eden bir hastane olarak, işin ruhsal tarafını da yönetmek zorundasınız. Hem çalışanınız, hem hastanız, hem hasta yakınlarının beklentilerinin yüksek olduğu ve her an kaygı ve dehşet ile yaşadığı bir süreç. En ufak yanılgı yapma bahtınız yok. Bizim bu süreçteki başarımızın altında ’empati’ var. Hastamızla, hasta yakınımızla, çalışanımızla, attığımız her adımda muhatap olduğumuz herkesin yerine kendimizi koyarak yürüdük ve başarılı olduk.”

“İLK HADISE AÇIKLANDIĞINDA NEYLE KARŞILAŞTIĞIMIZI BİLMİYORDUK”

Pandemi periyodunda hastanede Kovid Polikliniği Sorumlusu ve Pandemi Koordinatörü olarak vazife yapan Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Serkan Demir ise “Biz bütün deneyimlerimizi, alandaki döktüğümüz her ter damlasını bu kitabın sayfalarına koyduk aslında. Zira birinci Kovid olayı ülkemizde açıklandığında neyle karşı karşıya olduğumuzu bilmiyorduk. Lakin 1 ay içerisinde şunu öğrendik ki, Kovid birçok klinik tablo ile karşımıza gelebiliyor. Ben nöroloji uzmanıyım örneğin, omurilik iltihaplarından inmeye kadar birçok nörolojik klinik tabloya şahit oldum. Daha sonra öbür meslektaşlarımızla konuştuğumuzda dünya literatürünü de takip ettiğimizde, birçok branş ile ilgili Kovid tutulumu olduğunu fark ettik. Biz Sancaktepe Eğitim Araştırma Hastanesi olarak çok önemli bir pandemi yükünü üstlendik ve yönettik. Öteki branşlardaki doktor arkadaşlarımızla konuşarak, çabucak bir editoryal müşavere heyeti (board) oluşturduk ve bu şahıslarla bir planlama yaparak aslında bir teşhis ve tedavi kılavuzundan fazla, bir hastanenin eksiksiz deneyimini kitaba dökmüş olduk” dedi.

“TEDAVİDE BIRINCI YANLIŞSIZ TEKLIFLERIN ÇIKTIĞI MERKEZLERDEN OLDUK”

Kovid enfeksiyonunun kolay bir enfeksiyon ya da gribal bir hastalık değil, çoklu sistem hastalığı olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Demir, “Multisistemik bir hastalık olduğunu en başta biz de deneyim ettik. Bu nedenle tedavide hem kardiyak (kalp damar), hem dahili, hem de nörolojik komplikasyonların önlenmesi için birinci antikoagülan (kan sulandırıcı) tedavi uygulayan ve öneren merkezlerden biri olduk. Tıpkı biçimde yeniden bağışıklık sisteminin hastalığa karşı gösterdiği yanlış alarmı engellemeye yönelik monoklonal antikor tedavilerini de birinci uygulayan ve önemli manada deneyim etmiş merkezlerden biriyiz. Bu deneyimimizi öbür meslektaşlarımıza aktarmak istedik. Yıllar sonra, Allah göstermesin tekrar bir pandemi ile karşılaşacak olursak, en azından bir rehber kitap olarak masalarda durmasını amaçladık” diye konuştu.

“KOVİD YÜZÜNDEN GENÇ YAŞTA İNME HADISELERI ÇOK ARTTI”

Tıp fakültesi dahil yaklaşık 20 yıllık hekimlik hayatında bu pandemi periyodunun kendisine öğrettiği en kıymetli şeyin “soğukkanlı olmak” olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Demir, şu cümlelerle kelamlarını noktaladı:

“Bunun dışında o yoğunluğa olağanüstülüğe karşın hasta idaresinde her ayrıntıyı düşünmek, binlerce hastanın kelam konusu olduğu bir durumda işçinin, hekimin, hemşirenin, yorulmadan lakin aktif bir biçimde nasıl çalıştırılabileceğinin tertibini öğrendik. Bir nörolog olarak beni Kovid sonrası en çok etkileyen şeylerin başında genç yaşta görülen inmeler geliyor açıkçası. Çok fazla inme olayı gördük hem kendi merkezimizde hem de Türkiye’de. Artık semptomlara bakışımız, enfeksiyona bakışımız, bu enfeksiyonların kendi branşımız açısından konuşacak olursam, nörolojik klinik yansımalarına bakışımız çok değişti. Bir manada bu pandemi hepimizi komplike birer doktor haline getirdi aslında.”

– İstanbul