-Pek çok bitkisel eserde ve ilaçta kullanılan etanol hususunun, çocuklardaki ziyanlı tesirlerine karşı ikazlarda bulunan Prof. Dr. Yıldız Atamer, Etanolün, çocuklarda ağır zehirlenme olaylarına kadar tesir edebileceğini belirti. Atamer, bilhassa 2 yaşın altındaki bebeklerde, etanol içeren eserlerin kullanılmaması gerektiğini söyledi.

Beykent Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya Anabilim Kolu Öğr. Üyesi Prof. Dr. Yıldız Atamer, bitkisel, pediyatrik ilaçlar, alkollü içeceklerde ve dezenfektanlarda kullanılan etanol unsuru ve bu hususa maruz kalan çocuklarda yaşanabilecek semptomlara dair açıklamalarda bulundu. Çocuklarda kullanılan bitkisel eserlerdeki en kıymetli sorunun, içerdikleri etanol ölçüsü olduğunu söyleyen Atamer, “Bu, temel olarak reçetesiz olarak kullanılan ve pazarlanan etanol içeren bitkisel tıbbi eserlerin hem kısa periyodik hem de uzun vadeli kullanımı açısından çocuklarda toksikolojik bir sıkıntıdır ve bitkisel eserlerde etanol kullanımı kimi kaygıları arttırmaktadır” dedi.  

“AYNI ANDA BİRDEN FAZLA HUSUS VERİLEBİLECEĞİ UNUTULMAMALI”

Yenidoğanların, bebeklerin ve çocukların, yetişkinler kadar etanolü verimli bir formda metabolize edemeyeceği konusunda uyaran Atamer, şu tabirleri kullandı;

“Çocuklara yönelik oral bitkisel tıbbi eserlerin etanol maruziyeti için güvenlik hudutlarına gereksinim vardır. Birçok sıvı bitki özünde etanolün bir yardımcı husus değil, etkin hususun bir modülü olduğu unutulmamalıdır. Bir çocuğa birebir anda etanol içeren birden fazla bitkisel tıbbi eser verilebileceği de unutulmamalıdır. Etanol, metabolik olarak etkindir. Bu nedenle, etanol içermeyen yahut ulaşılabilen en düşük düzeye sahip formülasyonlar, amaç popülasyon çocuklar olduğunda, sistemik maruziyeti önlemek için seçilmelidir”

“AB, PEDİYATRİK İLAÇLARDA YAYGIN OLARAK KULLANIYOR”

Avrupa’da, pediyatrik ilaçlarda yardımcı husus olarak etanol kullanımının hala yaygın olduğundan ve son literatür bilgilerinin, yenidoğan ve pediatrik yaşlarda potansiyel tehlikeyi gösterdiğinden bahseden Atamer, “Pediatrik kullanım için bitkisel tıbbi eserlerin etanol içeriğinin güvenlik değerlendirmesi şu anda farklı AB üyesi devletler ortasında uyumlu hale getirilmemiştir. Çocukların etanole maruz kalması ve bu maruz kalmanın halk sıhhati üzerindeki tesirine ait telaşlar de son vakitlerde Avrupa Kurulu tarafından gündeme getirilmiştir. FDA, oral uygulama için tasarlanmış, etanol içeren reçetesiz satılan ilaç eserleri için etiketleme kılavuzu vermiştir. Bu kılavuz temel olarak, Amerikan Pediatri Akademisi’nin 1984 Pediatri yayınından elde edilen sonuçlara dayanmaktadır. Çocuklara verilen oral sıvı preparatlarda etanol eşiği ile ilgili tavsiyeler; kısa mühlet evvel Fransa’da pediyatrik kullanım hedefli tıbbi reçeteli ilaçların yüzde 5’ten daha az etanol konsantrasyonuna sahip olması gerektiğini yahut rastgele bir tıbbi eserdeki etanol ölçüsünün yalnızca bir dozun uygulanmasını takiben 0.125 g/ L’den fazla kan etanol konsantrasyonu üretmemelidir” dedi.

“ÇOCUKLARDA ETANOL ZEHİRLENMESİ SEMPTOMLARI AĞIR OLABİLİR”

Çocuklarda ADH aktivitesinin (alkol dehidrojenaz karaciğer enzimi, temel olarak etanol metabolizmasından sorumlu) düşük olduğunu, lakin 5 yaşından sonra yetişkin seviyelerine ulaşabildiğini belirten Atamer, kelamlarına şu halde devam etti:  

“Çocuklarda etanol zehirlenmesi semptomları yetişkinlerdekine misal lakin daha şiddetli olabilir. Baş dönmesi üzere daha hafif yan tesirlerin çok daha düşük konsantrasyonlarda ortaya çıkması beklenmektedir. Yetişkinlerde ekseriyetle yaklaşık 3 g/ L (% 3) olduğu bildirilen hayatı tehdit eden kan etanol konsantrasyonu, çocuklarda daha düşük olabilir, zira hali hazırda 1 g/ L kan etanol konsantrasyonlarında çocuklarda yüzde 50’ye kadar yüksek vefat olabileceği bildirilmiştir. Çocukların hastaneye kaldırılmasına yol açan en kıymetli nedenlerden birinin travma olduğu da unutulmamalıdır. Etanol kullanımı, 3 ila 7 kat artmış travma riskiyle irtibatlıdır.”

“BİTKİSEL ESERLERDEKİ ETANOL ÖLÇÜSÜNE DİKKAT”

Bitkisel eserlerin, çocuklarda, organ toksisitelerine, kansere, alerji ve otoimmün hastalık riskinde artışa neden olabileceği konusunda uyaran Atamer, kandaki ethanol konsantrasyonu yüzde 2’yi aşarsa koma, hipoglisemi, konvülsiyon ve potasyum düşüklüğü; yüzde 3-4 ortasında olursa santral hudut sistemi depresyonu, serebral ödem, hipotermi, teneffüs depresyonu ve hipoksi üzere rahatsızlıkların meydana gelebileceğini belirtti.

Etanol içeren bitkisel tıbbi eserlerin pediyatrik kullanımının, kandaki etanol konsantrasyonlarının dikkati ve motor uyumu etkilemesine neden olmaması gerektiği konusunun altını çizen Atamer, sonuç olarak pediyatrik kullanıma yönelik bitkisel tıbbi eserlerdeki etanol içeriği için güvenlik eşiklerinin direkt kanıtlandığı çalışmalar beklemenin gerçekçi olmadığını söyledi. 

Değerlendirmenin diğer temellere dayanması gerektiğini belirten Atamer şöyle devam etti;

“Pediatrik popülasyonda kullanılması mümkün bitkisel kombinasyonlar yahut eşzamanlı ilaçlar için etkileşimler dikkate alınmalıdır. Etanol içeren öteki tıbbi eserlerin birlikte kullanımından kaçınılmalıdır. Doz aralığı mümkün olduğu kadar uzun tutulmalı, birikmeyi önlemek için aralık en az 4 saat olmalıdır. Kandaki etanol konsantrasyonu 0.125 g/ L’nin üzerinde olduğunda, psikomotor işlevlerde ziyanlı bozukluk ortaya çıkabilir. Bu nedenle, teklif, etanol içeren tek bir bitkisel tıbbi eserin akabinde 0.125 g/ L kan etanol konsantrasyonunun aşılmaması gerekir. 30 g’dan fazla etanol içeren bitkisel tıbbi eserlerin, çocukların açamayacağı kapaklarla küçük hacimlerde ambalajlanmasına dikkat edilmelidir.” 

“2 YAŞIN ALTINDAKİ BEBEKLERDE KULLANILMAMALI”

Bitkisel tıbbi eserin etanol içeriğine ait bilgilerin, kullanma talimatında açık ve net bir halde verilmesi gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Atamer, etanolün, örneğin kimi antibakteriyellerin varlığında disülfiram gibisi bir tepkiye neden olabileceğini belirtti. Bu nedenlerle bitkisel eserlerle tedavi mühleti mümkün olduğu kadar kısa olması gerektiğini söyleyen Atamer, “Etanol içeren tüm bitkisel tıbbi eserler, yenidoğanlarda ve 2 yaşın altındaki bebeklerde kullanılmamalıdır. 6 yaş ve altı çocuklarda uyuşukluk, davranış değişiklikleri ve okul faaliyetlerine konsantre olamama ve katılma hünerinde bozulma meydana getirebilir. Çocuklara etanol uygulaması en aza indirilmeli ve fayda/ risk oranı, amaç popülasyon göz önünde bulundurularak değerlendirilmelidir.” sözlerini kullandı.

Kaynak: Demirören Haber Ajansı

Haberler.com